1. Bireysel Lacanyen Anlatı Pratiği tam olarak nedir?
BLAP, klasik terapötik yöntemlerden farklı olarak bir “iyileştirme” değil, bir anlamlandırma pratiğidir. Kişinin kendi yaşam öyküsünü, arzularını ve anlam ağlarını Lacanyen düşünce ve anlatı yöntemleriyle yeniden duymasına alan açar. Bu süreçte danışan, kendi hikâyesinin dinleyeni ve yeniden yazarı hâline gelir.
2. BLAP neyi amaçlar, kişiye ne kazandırır?
Amaç, bireyin kendi yaşamındaki yanılsamaları fark etmesini, arzularının kökenini duymasını ve anlam ilişkilerini yeniden kurmasını sağlamaktır. Kişi, kendi sesini duymayı öğrenir; böylece düşünce ile arzu arasındaki mesafeyi fark eder ve daha özgür seçimler yapabilir.
3. BLAP psikoterapi midir, farkı nedir?
Hayır. BLAP, psikoterapi değildir; semptomları iyileştirmeyi değil, öznenin kendisini anlamasını hedefler. Psikoterapi tıbbi bir süreçtir; BLAP ise felsefi ve dilsel bir düşünme pratiğidir. Burada “sorun” değil, “anlam” çalışılır.
4. BLAP hangi konularla ilgilenir?
Varoluşsal sıkışmalar, yaşamda yön kaybı, tekrar eden ilişkisel örüntüler, düşünsel çıkmazlar, anlam ve arzu çatışmaları, etik ikilemler, ideolojik bağlanmalar, içsel sessizlik veya anlamsızlık duygusu gibi temalarla ilgilenir.
5. BLAP’ta nasıl bir yöntem izlenir?
İki temel yöntem kullanılır:
- Kronolojik Yöntem: Kişinin yaşam öyküsünü çocukluktan bugüne kadar duymak ve anlam örüntülerini açığa çıkarmak.
- Sokratik Yöntem: Diyalog, soru ve düşünme üzerinden kişinin kendi yanıtlarını bulmasını sağlamak.
Amaç, kişinin “kendi dilinde gizli olan arzuyu” duymasına alan açmaktır.
6. BLAP seansları nasıl ilerler?
Her seans bir diyalogdur. Bazen bir kavram, bazen bir hatıra, bazen de bir kelimenin çağrışımıyla derinleşir. Süreç yapılandırılmış değildir; danışanın ritmine göre ilerler. Kimi zaman birkaç görüşme, kimi zaman aylar süren bir anlam yolculuğu olabilir.
7. BLAP hangi etiğe dayanır?
Bu pratikte etik, “ötekine dürüstçe konuşmak” değil, “kendi arzuna sadık kalmak” ilkesine dayanır. Yani amaç iyi olmak değil, kendi hakikatini duymak ve o hakikatin sorumluluğunu üstlenmektir.
8. BLAP kimlere yöneliktir?
Kendini tanımak, düşüncelerini derinleştirmek, ilişkilerinde ya da seçimlerinde tekrar eden örüntüleri fark etmek isteyen herkes bu çalışmadan yararlanabilir. Özellikle düşünsel, yaratıcı, entelektüel veya etik arayış içinde olan bireyler için uygundur.
9. BLAP bağımsız bir disiplin midir?
Evet. BLAP, psikanaliz, anlatı terapisi ve felsefi danışmanlık arasında özgün bir yerde durur. Tıbbi veya klinik bir alan değildir; dil, anlam ve arzu ekseninde yürüyen bir düşünme pratiğidir.
10. Bireysel Lacanyen Anlatı Pratiği (BLAP) kişisel sorumluluk anlayışı açısından neyi savunur?
BLAP’a göre kişi, kendi zihinsel sağlığından kendi sorumludur. Bu yaklaşımda birey, pasif bir “danışan” değil, kendi içsel dünyasının anlamını kuran ve dönüştüren etkin bir öznedir. Kendi arzusu ve söylemiyle yüzleşmek, zihinsel özerkliğin ve iyileşmenin en temel adımıdır.
11. BLAP’ta duygular nasıl ele alınır?
Duygular bir “belirti” değil, bir “gösteren” olarak değerlendirilir. Yani duygular bir şeyin yanlış gittiğini değil, bir şeyin dile gelmek istediğini gösterir.
12. BLAP’ta konuşmak neden bu kadar önemlidir?
Çünkü insan, Lacanyen anlamda “dil tarafından konuşulan bir varlıktır”. Kişi konuştukça, kelimeleri aracılığıyla kendi arzusunu duymaya başlar.
13. Bu süreçte danışmana düşen rol nedir?
Danışman bir “bilgi veren” değil, bir aynadır. Kişinin kendi sözünü duymasına, kendi düşüncesini fark etmesine rehberlik eder.
14. BLAP’ta hedef mutlu olmak mıdır?
Hayır. Amaç, “mutluluk” değil, anlamın açığa çıkmasıdır. İnsan anlamı duyduğunda, kendi arzusu ile yeniden temas kurar ve bu zaten derin bir tatmin getirir.
15. BLAP bir kerelik mi, yoksa uzun bir süreç mi?
Bu tamamen kişiye bağlıdır. Bazı danışanlar bir görüşmede büyük bir farkındalık yaşar, bazıları ise süreç içinde düşünsel dönüşüm geçirir. Burada zaman değil, duyma derinliği önemlidir.
16. BLAP’ta incelenen şey ‘ben’ midir?
Hayır, “ben” değil, “özne”dir. “Ben” toplumsal ve ideolojik bir maskedir; “özne” ise arzunun, dilin ve bilinçdışının yeridir.
17. BLAP toplumsal meselelerle ilgilenir mi?
Evet, çünkü bireyin iç dünyası toplumun dilsel yapısında kurulur. BLAP, öznenin toplumsal göstergeler içindeki yerini anlamasına yardımcı olur.
18. BLAP’ta düşünmek mi, hissetmek mi önemlidir?
İkisi de araçtır. Amaç, “düşünerek hissetmek” ve “hissederek düşünmektir” — yani anlam ile duyguyu yeniden buluşturmaktır.
19. BLAP kimler için uygun değildir?
Klinik destek gerektiren psikiyatrik vakalar için uygun değildir. BLAP, düşünmeye, anlamaya, sorgulamaya hazır bireyler içindir — bir “tedavi” değil, bir kendini duyma pratiğidir ve yetişkinler (+18) içindir.